Mήπως διαισθάνεστε ότι κάτι δεν πηγαίνει καλά σε μια στενή σας σχέση ή σε μια τυχαία συναναστροφή; Νιώθετε μήπως ασφυκτικά ή ότι σας ελέγχουν ή αισθάνεστε ότι αμφιβάλλετε για τον εαυτό σας περισσότερο από το συνηθισμένο;

m>Nαι, ίσως αυτό και να είναι χειραγώγηση.

Η χειραγώγηση είναι μια συναισθηματικά μη υγιής ψυχολογική στρατηγική που υιοθετούν συνήθως άνθρωποι που δεν είναι σε θέση να ζητήσουν ευθέως αυτό που θέλουν και χρειάζονται, λέει η Sharie Stines, θεραπεύτρια που ειδικεύεται στην κακοποίηση και τις τοξικές σχέσεις.

trong>Οι άνθρωποι που προσπαθούν να χειραγωγήσουν τους άλλους, προσπαθούν ουσιαστικά να τους ελέγξουν.

Υπάρχουν πολλές και διαφορετικές μεταξύ τους μορφές χειραγώγησης (από έναν πιεστικό πωλητή μέχρι έναν συναισθηματικά κακοποιητικό σύντροφο), και κάποιες μορφές είναι δυσκολότερο να εντοπιστούν σε σχέση με άλλες.

Δείτε παρακάτω και ίσως αναγνωρίσετε τα σημάδια που αποκαλύπτουν ότι πιθανώς και να είστε και εσείς αντικείμενο χειραγώγησης.

1. Νιώθεις φόβο, υποχρέωση και ενοχή

χειριστική συμπεριφορά περιλαμβάνει τρεις ενδείξεις: φόβο, υποχρέωση και ενοχή. Όταν χειραγωγείστε από κάποιον, είστε ψυχολογικά αναγκασμένοι να κάνετε κάτι που μάλλον δεν θέλετε στην πραγματικότητα να κάνετε.

σως λοιπόν να το κάνετε από φόβο, να νιώθετε υποχρεωμένοι να το κάνετε ή να αισθάνεστε ένοχοι όταν δεν το κάνετε.

Η Stines υποδεικνύει δύο κοινούς χειριστικούς τύπους: Τον δράστη και Το θύμα.

δράστης σας κάνει να αισθάνεστε φόβο και μπορεί να χρησιμοποιήσει επιθετική συμπεριφορά, απειλές και εκφοβισμό για να σας ελέγξει.

ο θύμα σας δημιουργεί αισθήματα ενοχής. Το θύμα συνήθως παριστάνει ότι πληγώνεται. Αλλά παρότι οι χειριστικοί υποδύονται πολύ συχνά το ρόλο του θύματος, στην πραγματικότητα είναι ότι είναι αυτοί που έχουν προκαλέσει το πρόβλημα.

Ένα άτομο που γίνεται στόχος χειριστικών ανθρώπων που παριστάνουν το θύμα, προσπαθεί συχνά να βοηθήσει το υποτιθέμενο θύμα για να σταματήσει να αισθάνεται ένοχο. Τα άτομα που υπόκεινται σε αυτού του είδους τη χειραγώγηση συχνά αισθάνονται υπεύθυνα για τα θύματα και κάνουν ό,τι μπορούν για να τα βοηθήσουν.

2. Αμφιβάλλεις για τον εαυτό σου

όρος “gaslighting” χρησιμοποιείται συχνά για να εντοπίσουμε τους χειρισμούςπου κάνουν τους ανθρώπους να αμφισβητούν τον εαυτό τους, την πραγματικότητα, τη μνήμη ή τις σκέψεις τους. Το άτομο που σας χειραγωγεί, διαστρεβλώνει αυτό που λέτε και το φέρνει στα δικά του μέτρα, ελέγχει τη συζήτηση ή σας κάνει να αισθάνεστε ότι κάνετε λάθος όταν έχετε την ελάχιστη αμφιβολία, σύμφωνα με την Stines.

Αν λοιπόν είστε "θύμα" gaslighting, μπορεί να αισθανθείτε μια διαρκή, αλλά ψευδή αίσθηση ενοχής ή να νιώθετε την ανάγκη να αμυνθείτε – σαν να έχετε αποτύχει σε κάτι ή να έχετε κάνει κάτι λάθος, ενώ στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει κάτι τέτοιο.

ι χειριστικοί κατηγορούν, λέει η Stines. Δεν αναλαμβάνουν ποτέ την ευθύνη.

3. Νιώθετε εγκλωβισμό

ν κάποιος σας κάνει μία χάρη περιμένοντας αντάλλαγμα, τότε πιθανώς να υπάρξει εμπλοκή στη σχέση, που μπορεί να εξελιχθεί σε χειραγώγηση.

Η Stines μάλιστα αναφέρονται σε έναν τύπο χειριστικού ανθρώπου που τον χαρακτηρίσει ως τον κύριο Καλό. Αυτό το άτομο μπορεί να βοηθάει και να κάνει πολλές χάρες σε άλλους ανθρώπους.

ρόκειται για μια πολύ περίεργη κατάσταση επειδή δεν συνειδητοποιείτε εύκολα ότι συμβαίνει κάτι αρνητικό. Όμως, από την άλλη πλευρά, σε κάθε "καλή πράξη", κρύβεται μια προσδοκία. Και αν δεν ικανοποιήσετε την προσδοκία του χειριστικού κυρίου Καλού, θα "μεταμορφωθείτε" σε αχάριστα πλάσματα.

Στην πραγματικότητα, το να υιοθετείς την τακτική των προσδοκιών και της αμοιβαιότητας είναι μία από τις πιο κοινές μορφές χειραγώγησης, λέει ο Jay Olson, διδακτορικός ερευνητής που μελετά χειραγώγηση στο Πανεπιστήμιο McGill.

Ένας πωλητής, για παράδειγμα, μπορεί να σας κάνει μία καλύτερη προσφορά, αλλά κι εσείς  θα πρέπει να αγοράσετε το συγκεκριμένο προϊόν.

ε μια σχέση, για παράδειγμα, ο σύντροφός σας μπορεί να σας προσφέρει λουλούδια, στη συνέχεια θα ζητήσει κάτι σε αντάλλαγμα.

?υτές οι τακτικές λειτουργούν επειδή καταχρώνται τους κοινωνικούς κανόνες", λέει ο Olson.

?ίναι φυσιολογικό να θέλουμε να ανταποδώσουμε μια χάρη, αλλά ακόμα και αν αυτή η χάρη δεν έχει γίνει με αγνή πρόθεση, εμείς και πάλι αισθανόμαστε υποχρεωμένοι να την ανταποδώσουμε και να συμμορφωθούμε με τον κανόνα της ανταποδοτικότητας και να συμμορφωθούμε".

4. Παρατηρήστε τις τεχνικές "Το πόδι στην πόρτα" και "Η πόρτα στα μούτρα"

υνήθως, οι χειριστικοί άνθρωποι δοκιμάζουν μία από τις δύο τακτικές, λέει ο Olson.

πρώτη είναι η τεχνική το πόδι στο άνοιγμα της πόρτας, στην οποία κάποιος ξεκινάει με ένα μικρό και λογικό αίτημα, όπως: "Μήπως έχεις λίγο χρόνο;". Το ανώδυνο όμως αυτό αίτημα στη συνέχεια οδηγεί σε κάτι μεγαλύτερο, όπως: Μπορείς να μου δώσεις 10 ευρώ για το ταξί;

Η τεχνική της πόρτας στα μούτρα είναι ακριβώς το αντίθετο: Σ' αυτήν την περίπτωση ο χειριστικός έχει ένα πολύ μεγάλο αίτημα, το οποίο λογικά θα απορριφθεί, για να ζητήσει στη συνέχεια κάτι μικρότερο.

Κάποιος με τον οποίο πρόκειται να υπογράψετε ένα συμβόλαιο, για παράδειγμα, σας ζητά  ένα μεγάλο χρηματικό ποσό ως προκαταβολή, και στη συνέχεια, αφού αρνηθείτε, θα ζητήσει ένα μικρότερο ποσό, το οποίο λογικά θα δεχτείτε παρότι δεν είχατε σκοπό να προκαταβάλετε τόσα χρήματα. Αυτό λειτουργεί επειδή, μετά το μεγαλύτερο αίτημα, η μικρότερη έκκληση φαίνεται συγκριτικά απολύτως λογική.

Τι να κάνετε αν νομίζετε ότι σας χειραγωγούν

τρόπος με τον οποίο αντιδράτε στη χειραγώγηση, εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από το τι είδους χειραγώγηση αντιμετωπίζετε.

ν νομίζετε ότι εσείς ή κάποιος που γνωρίζετε βρίσκεται σε μια χειριστική ή ακόμα και κακοποιητική σχέση, οι ψυχολόγοι προτείνουν να ζητήσετε βοήθεια από έναν ψυχοθεραπευτή. Μια καλή ομάδα υποστήριξης μπορεί επίσης να είναι υποβοηθητική.

Οι άνθρωποι που βρίσκονται σε τοξικές σχέσεις πρέπει να ακούσουν και κάποια άλλη άποψη, επειδή συνήθως βρίσκονται εγκλωβισμένοι σ' αυτές και θεωρούν ότι οι χειριστικές συμπεριφορές είναι φυσιολογικές.

Για άλλες μορφές χειραγώγησης, οι ψυχολόγοι προτείνουν να μην επιτρέψουμε στη χειραγώγηση να μας επηρεάσει προσωπικά.

ρησιμοποιήστε το σύνθημα: Παρατηρήστε, αλλά μην αφομοιώνεστε.

αι να θυμάστε πως δεν είστε υπεύθυνοι για τα συναισθήματα κάποιου άλλου.

Το να βάζετε τα όριά σας συνήθως θέτει συμπεριφορές χειραγώγησης υπό έλεγχο.

ι άνθρωποι που χειραγωγούν έχουν ελαστικά όρια.

ρέπει να ξέρετε πού τελειώνουν τα δικά σας όρια και πού ξεκινούν τα όρια του άλλου. Οι χειριστικοί άνθρωποι έχουν όρια που είναι υπερβολικά άκαμπτα είτε είναι μπερδεμένα.

Σε μια κατάσταση χειραγώγησης, μπορεί επίσης να είναι πολύ βοηθητικό να καθυστερήσετε την απάντησή σας.

ια παράδειγμα, αποφύγετε να υπογράψετε ένα συμβόλαιο με την πρώτη ματιά, μην κάνετε μια μεγάλη αγορά χωρίς να το σκεφτείτε και αποφύγετε τη λήψη μεγάλων αποφάσεων όταν βρίσκεστε στην αρχή μιας σχέσης.

ώστε χρόνο στον εαυτό σας, ώστε οι αποφάσεις να είναι σωστές.  Αυτή είναι η καλύτερη λύση για να μην πέσετε θύμα χειραγώγησης.

 

style="text-align: right;">Πηγή:  https://time.com/