*Γράφει ο Γιώργος Πύργαρης

6>Εισαγωγή: Στο πρώτο μέρος της εξιστόρησης των γεγονότων της Δρακοσπηλίας, αναφερθήκαμε εισαγωγικά στα πρόσωπα των Νούτσου και Παλάσκα ενώ στο δεύτερο μέρος γνωρίσαμε τα πλαίσια μέσα στα οποία υπήρχε η καθολική αναγνώριση του Ανδρούτσου ως κορυφαίου στρατηλάτη στο αρματολίκι της Στερεάς Ελλάδα. Στο τρίτο μέρος είδαμε την προετοιμασία για την επίθεση εναντίον του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Στο τέταρτο μέρος είδαμε την δολοφονία Νούτσου και Παλάσκα από τους άνδρες του Οδυσσέα Ανδρούτσου. Και τώρα, το τελευταίο μέρος της ιστορίας μας...

em>


Σύμφωνα λοιπόν με τον Παρασκευά Κουρκουμέλη, ο Ανδρούτσος όχι μόνο δε διέταξε τον θάνατο των Νούτσου Παλάσκα, αλλά πιάστηκε εξ’ απήνης από τους πιο φανατικούς και αιμοβόρους άντρες του οι οποίοι ενήργησαν ως βασιλικότεροι του βασιλέως, προσδοκώντας ίσως ατυχώς στην εύνοια του αρχηγού τους.

4 style="text-align: center;">Είναι ειλικρινής όμως ο Κουρκουμέλης ή προσπαθεί να διασώσει την τιμή του πρώην αρχηγού του; Είναι όντως ένα θέμα αυτό.

α μπορούσαν να παρακούσουν άραγε σε ένα τόσο σημαντικό ζήτημα πέντε άντρες τον αρχηγό τους; Μήπως υπήρχε κρυφή εντολή του Ανδρούτσου για την εκτέλεσή τους; Από την άλλη, ο Κουρκουμέλης λέει αυτήν την ιστορία, τριάντα-σαράντα χρόνια μετά την επανάσταση. Δεν έχει κανέναν ουσιαστικό λόγο να πει ψέματα.

[caption id="attachment_676" align="alignright" width="229"]Γιώργος Πύργαρης Συγγραφέας Γιώργος Πύργαρης - Συγγραφέας, ιστορικός, ερευνητής[/caption]

Επίσης ο Ανδρούτσος, ένας τόσο έξυπνος άντρας, δε μπορεί να μην συνειδητοποιούσε τι θα σήμαινε ένα τόσο αποτρόπαιο έγκλημα για τον ίδιο. Ήταν παράλογο να διατάξει ο ίδιος μια τέτοια εκτέλεση. Γιατί πραγματικά, αυτό το γεγονός καθόρισε την πορεία του από κει και πέρα. Η κυβέρνηση ποτέ ουσιαστικά δεν τον συγχώρεσε και μετά από αυτό το γεγονός δρομολόγησε τα γεγονότα ως την τελική του εξόντωση.

Αν πιστέψουμε τον Κουρκουμέλη, τα λόγια του Ανδρούτσου όταν αντίκρισε τους νεκρούς: ‘’Κερατάδες, μεγάλο κακό εκάνατε, μεγάλο!’’ θα μπορούσαν να είχαν βγει μέσα από αρχαία ελληνική τραγωδία. Γιατί ο Οδυσσέας, αντικρίζοντας τα κατακρεουργημένα πτώματα των απεσταλμένων της κυβέρνησης, αντικρίζει μέσα σε δευτερόλεπτα το δικό του μέλλον...

Αξίζει όμως να δούμε κι ένα απόσπασμα από γράμμα του Αινιάν, είκοσι μέρες αργότερα από τη δολοφονία του Νούτσου και του Παλάσκα, προς τη Διοίκηση. Ο Αινιάν ήταν πολιτικός αντιπρόσωπος, ο άνθρωπος και τα μάτια της κυβέρνησης στο στρατόπεδο των Σαλώνων και στη Στερεά γενικότερα. Αμέσως μετά από αυτό το γεγονός, λαμβάνει εντολές να στείλει αποσπάσματα για να σκοτώσουν ή να συλλάβουν τον Ανδρούτσο.

Όμως ο Αινιάν αντιμετωπίζει την απροθυμία των στρατιωτών να κινηθούν ενάντια στον Οδυσσέα. Διστάζει ακόμη και να τους παρουσιάσει τις επιστολές-εντολές της κυβέρνησης σύλληψης ή δολοφονίας του, γιατί φοβάται γενικευμένη στάση από μέρους τους εναντίον της κυβέρνησης, εάν τους πιέσει να προβούν σε μια τέτοια ενέργεια. Από αυτό και μόνο μπορούμε να κατανοήσουμε το βάρος της προσωπικότητας του ανδρός Οδυσσέα Ανδρούτσου, πάνω στον λαό και τους πολεμιστές της Στερεάς.

[caption id="attachment_2131" align="aligncenter" width="500"] Η επιστολή Αινιάν[/caption]

iv class="td-paragraph-padding-6">

style="text-align: left;">''... Μερικοί των ενταύθα πολεμιστών δυσκολεύονται να εκτελέσουν τας επιταγάς της υπερτάτης Διοικήσεως συλλαμβάνοντας ζώντα ή φονεύοντας τον δολοφόνον κακοδυσέον. ημείς διά την επαπειλούμενην έφοδον των εχθρών και διά να μην τους παροξύνωμεν έτι πλέον, ώστε να αυθαδιάσωσιν αναφανδόν εις την Διοίκησιν, δεν εκοινωλογήσαμεν ακόμη τα κατά του δολοφόνου εκδοθέντα γράμματα, προσπαθούντες μυρίοις τρόποις να τον απομακρύνομεν εντεύθεν με δηκτικόν τρόπον. .........................................

m>Εκ Σαλώνων τη 14 Ιουνίου 1822

m>Γ. Αινιάν''

div>

ε τις δολοφονίες Νούτσου και Παλάσκα, αρχίζει ο εμφύλιος που βέβαια μαινόταν εξ’ αρχής, μεταξύ πολιτικών και στρατιωτικών. Ένας εμφύλιος που συνυπάρχει -άλλοτε ορατά και άλλοτε αδιόρατα- μαζί με τους άλλους δύο εμφυλίους. Αυτό το γεγονός, στάθηκε η αφορμή να προγραφθεί κυριολεκτικά ο Ανδρούτσος από την πλευρά των εχθρών του, γιατί τους έλυσε τα χέρια να κινηθούν πια φανερά εναντίον του και τελικά να τον σκοτώσουν στις 5 Ιουνίου του 1825.

Από εκείνη την αποφράδα ημέρα και μετά, ο πρωτοκαπετάνιος της Ρούμελης δεν πήρε ανάσα. Αφορισμοί από τους επισκόπους, συνεχείς απόπειρες δολοφονίας εναντίον του, ψεύτικες συγχωρέσεις, διορισμοί ανίκανων οπλαρχηγών στη θέση του, πρακτοριλίκια, κατάσκοποι ακόμη και μέσα στο στράτευμά του, αδιαφορία σα να μην υπάρχει, μη παροχή τροφών, πυρομαχικών και μισθών στο στράτευμά του, συνεχής διασυρμός του ονόματός του και διασπορά ψεύτικων ειδήσεων πως είναι εναντίον των Ελλήνων και εχθρός της επανάστασης, σκοτεινές εντολές δολοφονίας του, προσπάθεια αρπαγής του μοναδικού του καταφυγίου του σπηλαίου του Παρνασσού, ενέργειες που ο δόλιος Ανδρούτσος τις αποδέχεται στωικά και μέχρι την τελευταία στιγμή προσπαθεί να βρει ξανά τη θέση του μέσα στην επανάσταση, στέλνοντας επιστολές σε δίκαιους και αδίκους για να τα βρει ξανά με την κυβέρνηση και επίσης τελευταία επιστολή στον ίδιο τον Κωλέττη λίγο πριν συλληφθεί από τον Γκούρα και πάρει τον Γολγοθά του.

Ίσως ήταν διαφορετική η μοίρα του πρωτοκαπετάνιου της Ρούμελης, αλλά και της ίδιας της ελληνικής επανάστασης αν δεν είχε μεσολαβήσει αυτό το οικτρό γεγονός των δολοφονιών των Νούτσου και Παλάσκα.

3 style="text-align: center;">Γιατί ο Ανδρούτσος ήταν οξύνων νους. Όχι μόνο στρατιωτικός αλλά και πολιτικός. Και μέγας διπλωμάτης.

α ήταν ανάχωμα ο Ανδρούτσος στην αυθαιρεσία των πολιτικών που σκότωσαν τον κόσμο των Κοινών και δημιούργησαν ένα άκρως συγκεντρωτικό κράτος, το οποίο παραδόθηκε από τότε μέχρι σήμερα στις αδηφάγες ορέξεις των ξένων δυνάμεων.

Αξίζει να διαβάσει κανείς την επιστολή του μεγάλου άνδρα προς τον Κωλέττη το Φεβρουάριο του 1825, λίγο πριν συλληφθεί από τος κυβερνητικές δυνάμεις κι ενώ είναι παγιδευμένος απ’ όλα τα μέρη. Μια επιστολή από τη μια φιλική -ίσως παίζει το τελευταίο του χαρτί να τα γίνει ξανά αποδεκτός- αλλά συνάμα και μια επιστολή που έχει γραφεί από χέρι και καρδιά ανδρεία.

Ακόμη κι αυτήν την δύσκολη στιγμή, ο Ανδρούτσος δε μασάει τα λόγια του. Κατηγορεί τον Κωλέττη πως έχουν φάει όλα τα δάνεια, πως δε τους ενδιαφέρει η επανάσταση αλλά οι θέσεις τους, πως έχουν συγκεντρώσει όλες τις εξουσίες στα χέρια τους και αδιαφορούν για τον λαό.

3 style="text-align: center;">Δε πήρε ποτέ απάντηση βέβαια σ’ αυτήν την επιστολή.Γδικιωμό και θάνατο πήρε.

trong>Αν μένει κάτι λοιπόν από τον Ανδρούτσο για μας σήμερα, είναι ο συνεχής και απηνής έλεγχος της πολιτικής εξουσίας. Και περισσότερη δημοκρατία. Αποκεντρωτική, αληθινή δημοκρατία. Που συνειδητά ή ασυνείδητα πρέσβευε αυτή η μεγάλη προφητική μορφή της ελληνικής επανάστασης. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος…

*Ο Γιώργος Πύργαρης είναι συγγραφέας, ιστορικός, ερευνητής. Επικοινωνήστε μαζί του στο https://www.facebook.com/profile.php?id=1072712774