Σεβαστείτε τον εαυτό σας και θα σας σεβαστούν και οι άλλοι ~ Κομφούκιος

Τι είναι όμως ο σεβασμός προς τον εαυτό μας;

Μήπως δεν αφορά αυτό που κάνουμε, αλλά το ποιοι είμαστε;

Μήπως πρόκειται για τη δική μας προσωπική αίσθηση αξίας;

Μήπως είναι η θέση στην οποία τοποθετούμε τον εαυτό μας;

Μήπως είναι αυτή η ιδέα ότι στεκόμαστε ψηλά και είμαστε περήφανοι για αυτό, μόνο και μόνο επειδή υπάρχουμε;

Ναι! Αυτό είναι ο αυτοσεβασμός! Η αγάπη προς τον εαυτό μας. Η εκτίμηση που δείχνουμε σε αυτόν, το γεγονός ότι πιστεύουμε ότι αξίζουμε μόνο και μόνο επειδή είμαστε αυτό που είμαστε!

Ο αυτοσεβασμός είναι η βάση πάνω στην οποία οικοδομούνται και άλλα χαρακτηριστικά μιας προσωπικότητας, όπως ειλικρίνεια, η ακεραιότητα, η εμπιστοσύνη την οποία εμπνέουμε στους άλλους.

Το περίεργο είναι ότι η αίσθηση της αυτοεκτίμησης ξεκινά από τη στιγμή της γέννησής μας και διαμορφώνεται και ισχυροποιείται κατά τη διάρκεια της παιδικής μας ηλικίας.

ι’ αυτό και αυτή την περίοδο της ζωής μας σημαντικό ρόλο παίζει συμπεριφορά των γονιών μας και η κάλυψη των άμεσων αναγκών μας από αυτούς. Μόνο έτσι αρχίζει το παιδί να κατανοεί την έννοια της σημαντικότητάς του!

Ύστερα, και καθόλη τη διάρκεια του βίου μας αναγκαζόμαστε να πάρουμε αποφάσεις για τον τρόπο που θα αντιμετωπίσουμε τον εαυτό μας. Αν τον αντιμετωπίσουμε με αγάπη και τον εκτιμούμε, αν είμαστε ο αυθεντικός εαυτός μας, τότε οι πιθανότητες ο σεβασμός σε αυτόν είναι πολύ υψηλές.

Όμως, η έννοια του αυτοσεβασμού καθορίζεται και από τις δυσκολίες και από τα χτυπήματα που θα δεχτούμε στη ζωή μας. Καθορίζεται ακόμα από την ίδια μας τη φύση, από το αν είμαστε αισιόδοξοι οι απαισιόδοξοι, καθορίζεται επίσης και από την έμφυτη ικανότητά μας να είμαστε ανθεκτικοί, τόσο όσο να δεχόμαστε με περηφάνια τις κακοτυχίες και να μην γονατίζουμε στην πρώτη δυσκολία.

‘Οπως καταλαβαίνετε, δεν έχει καμία σημασία αν οι άνθρωποι που θα συγχρωτιστούμε είναι ιδιοτελείς, ψεύτες, κακεντρεχείς ή δύστροποι.

Αν έχουμε αυτοσεβασμό, τίποτα δεν μπορεί να μας πλήξει. Αν όμως δεν πιστεύουμε στον εαυτό μας, κάθε έννοια αξιοπρέπειας θα διαταραχτεί.

Δεν έχει σημασία αν οι άλλοι δείχνουν πως δεν μας σέβονται. Η δική μας αλήθεια, η δική μας εμπειρία μπορούν να μας υποδείξουν την αξία μας. Δεν μπορούμε να "πάρουμε" σεβασμό από τους άλλους. Αυτό που μπορούμε να κάνουμε είναι να σεβαστούμε τον εαυτό μας για να μας σεβαστούν οι άλλοι.

H έννοια και ο ορισμός του σεβασμού προς τον εαυτό μας μ΄ ένα απλό παράδειγμα:

Για πάρα πολλά χρόνια πίστευα ότι είχα και την αγάπη και το σεβασμό οικογένειάς μου, των φίλων μου και των συνομηλίκων μου.

Παρόλα αυτά, η δική μου αίσθηση ήταν ότι δεν σεβόμουν καθόλου τον εαυτό μου. Η έννοια του αυτοσεβασμού ήταν ασαφής στο μυαλό μου, και αυτό ουσιαστικά οφειλόταν στη χαμηλή ικανότητα που είχα ώστε να εξυπηρετώ τις δικές μου ανάγκες. Ήταν πάντα ευκολότερο για μένα να φροντίζω και να εξυπηρετώ τους άλλους, να διαβλέπω τις επιθυμίες και τις ανάγκες τους, να προνοώ και να καλύπτω. Πίστευα ότι είχα υψηλή αίσθηση ευθύνης και ήμουν περήφανη για αυτό. Κάποια στιγμή όμως διαπίστωσα ότι οι απαιτήσεις των άλλων έγιναν ασήκωτο φορτίο.

Εξυπηρετούσα, εξυπηρετούσα… εξυπηρετούσα… και όχι μόνο δεν κάλυπτα τις δικές μου ανάγκες, αλλά ούτε καν τις αναγνώριζα.

Κατά τη διάρκεια μιας συζήτησης ένας “σοφός” φίλος υπερθεμάτισε την έλλειψη φροντίδας προς τον εαυτό μου. Είχε παρατηρήσει ότι έκανα συνεχώς πράγματα για τους άλλους και ότι στερούσα από τον εαυτό μου ακόμα και τις πιο απλές απολαύσεις, όπως ξεκούραση, χαλάρωση, διασκέδαση. Θυσίαζα ακόμα και τις ώρες του ύπνου μου.

“Πού είναι ο αυτοσεβασμός σου;”, με ρώτησε κάποια στιγμή.

Και παρότι θύμωσα με την ερώτηση αυτή, μέρες αργότερα συνέχισε να τριβελίζει στο μυαλό μου. Συνειδητοποιούσα ότι ουσιαστικά ζούσα μέσα από τις ζωές των άλλων, κάλυπτα τις ανάγκες τους, υποστήριζα τις επιδιώξεις τους, γινόμουν η ασπίδα για να αποκρούω τις δυσκολίες τους, ενθάρρυνα, υποστήριζα, συνέβαλα. Ζούσα μια ζωή χωρίς δικά μου ιδανικά. Ζούσα τα όνειρα των άλλων!

Κι έτσι άρχισε το ταξίδι μου για τον αυθεντικό μου εαυτό…

Στην αρχή ένιωσα δυσαρέσκεια για το χρόνο που έχασα, άρχισα να θυμώνω όταν μου ζητούσαν. Κι όταν οι απαιτήσεις των άλλων έμεναν ανικανοποίητες, άρχισαν οι τριγμοί στις σχέσεις μου. Όσο πιο σθεναρά υποστήριζα τη δική μου θέση, τις δικές μου επιθυμίες, τόσο οι ρωγμές γίνονταν και βαθύτερες.

Χρειάστηκε μεγάλη προσπάθεια για να πείσω τους άλλους ότι δεν ήμουν το άτομο που γνώριζαν. Κάποιοι άνθρωποι έφυγαν, κάποιοι άλλοι θύμωσαν, εναντιώθηκαν, προσπάθησαν να με μεταπείσουν. Μέσα από κάθε δυσκολία όμως, στο τέλος κάθε μάχης, εγώ κέρδιζα μία σαφέστερη αίσθηση του εαυτού μου.

‘Αρχισα να τον αναγνωρίζω, να σέβομαι τις ανάγκες και τις επιθυμίες του, να ξέρω ποιος είμαι, να ξέρω ότι είμαι εγώ.

Πολλοί άνθρωποι έφυγαν από τη ζωή μου. Δεν ήταν προετοιμασμένοι γι’ αυτή την εξέλιξη. Αυτοί που έμειναν όμως και ήξεραν ποιος είμαι και έμειναν γι’ αυτό που είμαι. Αυτοί που έμειναν, έμειναν επειδή η σχέση μας έγινε πιο ουσιαστική.

Αυτό που κατάλαβα στο τέλος όλης αυτής της “περιπέτειας” είναι το πόσο σημαντικό είναι να είμαι εγώ, και να νιώθω πως αξίζω γι’ αυτό που είμαι.

Και η πιο παράδοξη τελική διαπίστωση μου είναι ότι όσο μεγαλύτερος είναι ο αυτοσεβασμός μας, τόσο μεγαλύτερο σεβασμό δείχνουμε και στους ανθρώπους που μας περιστοιχίζουν, επειδή τους κατανοούμε και τους σεβόμαστε γι’ αυτό που είναι!

Δεν είναι λίγες οι φορές που η έλλειψη σεβασμό προς τον εαυτό μας συγκαλύπτεται με διάφορους τρόπους, όπως για παράδειγμα με συνεχείς πράξεις καλοσύνης, ή με την τάση μας να εξυπηρετούμε τους άλλους, ή και με την ανάγκη μας να είναι όλα σε απόλυτη τάξη. Ακόμα και η τάση μας να ελέγχουμε το περιβάλλον μας συγκαλύπτει ελλείμματα αυτοσεβασμού.

Καταρχάς λοιπόν πρέπει να εξετάσουμε ΟΧΙ τι κάνουμε για τους άλλους, αλλά τι δεν κάνουμε για τον εαυτό μας.

Και ίσως τα βρούμε όλα αυτά απαντώντας με ειλικρίνεια στα παρακάτω ερωτήματα:

Eίμαι πάντα ο αυθεντικός μου εαυτός;

Ποιες είναι οι αξίες μου;

Ποιες είναι οι απόψεις μου;

Φροντίζω ικανοποιητικά τον εαυτό μου;

Ελέγχω τις πράξεις μου;

Ποιες είναι οι προθέσεις μου;

Ποια είναι τα κίνητρά μου;

Τι σημαίνει αυτοσεβασμός για μένα;

Μήπως πρέπει να αναθεωρήσω κάποια πράγματα για να είναι αυθεντική η σχέση μου με τον εαυτό μου;

Απαντήστε με ειλικρίνεια και σκεφτείτε αν αυτό που είστε πραγματικά, είναι αυτό που βλέπουν οι άλλοι.

Μόνο όταν ταυτιστείτε με το είδωλό σας στον καθρέφτη της αλήθειας, θα είστε ο πραγματικός σας εαυτός.

Μόνο έτσι θα μπορέσετε να σεβαστείτε τον εαυτό σας γι’ αυτό που είναι και οι γύρω σας θα σας σέβονται γι’ αυτό.

style="text-align: right;">Ματίνα Α. Σταματάκου