Γράφει ο Αλέξανδρος Τσίγγος*

style="text-align: left;">Ίσως να φαίνεται περίεργο, μα η πρώτη πετυχημένη εκστρατεία ενάντια στο κάπνισμα έλαβε χώρα στην ναζιστική Γερμανία από το Εθνικοσοσιαλιστικό κόμμα.

νάμεσα στο 1933 και το 1945, οι Ναζί εξαπέλυσαν τις πιο αυστηρές αντικαπνιστικές καμπάνιες, κι ήταν τόσο ισχυρές ,που επηρέασαν και 12 Πολιτείες των Ηνωμένων Πολιτειών την εποχή εκείνη στο να τις υιοθετήσουν, υποστηριζόμενες από τις διάφορες Προτεσταντικές εκκλησίες τους, και ξαναδίνοντας ζωή στην αντικαπνιστική καμπάνια των δεκαετιών 1880-1930. Η αντικαπνιστική εκστρατεία είχε συνδεθεί με την ποτοαπαγόρευση και την ηθική των Προτεσταντών, απέναντι στην εισβολή των Καθολικών μεταναστών από την Ιρλανδία και την Ιταλία.

[caption id="attachment_421" align="alignright" width="222"] Αλέξανδρος Τσίγγος[/caption]

style="text-align: left;">Η κατάργηση του νόμου ενάντια στην κατανάλωση ποτού το 1933, ατόνισε και την αντικαπνιστική εκστρατεία των «ηθικών και καθαρών» (Puritans of New Egland). Θυμηθείτε τις "μάγισσες" του Σάλεμ της Νέας Αγγλίας, που οι ίδιες θρησκευτικές ομάδες, τις οδήγησαν στην Πυρά.

ι καμπάνιες αυτές στη Ναζιστική Γερμανία, όπως και άλλες προηγούμενες, δεν είχαν κάποια σχέση με ιατρικές έρευνες ή μελέτες. Ο Αδόλφος Χίτλερ προσωπικά, αντιπαθούσε το κάπνισμα, και οι Ναζιστικές πολιτικές αναπαραγωγής μιας καθαρής Φυλής Γερμανών ήταν τα κύρια κίνητρα πίσω από αυτές.

Η αντικαπνιστική καμπάνια των Ναζί περιλάμβανε την απαγόρευση του καπνίσματος στα τραμ, στα λεωφορεία, στο μετρό, στα καφέ και στα εστιατόρια. Ναι, ανησυχητικό και συγκρινόμενο με αυτό που συμβαίνει σήμερα.

Οι αντι-καπνιστικές εκστρατείες έχουν μακρά ιστορία στις γερμανόφωνες χώρες.

ο 1840 η κυβέρνηση της Πρωσίας επέβαλε την απαγόρευση του καπνίσματος σε όλους τους δημόσιους χώρους. Όταν το 1880 οι αυτόματες μηχανές παραγωγής τσιγάρων ανακαλύφθηκαν, και έγινε δυνατή η μαζική παραγωγή τσιγάρων με χαμηλό κόστος, δόθηκε πλέον η δυνατότητα και στους φτωχούς να καπνίσουν. Αυτο ήταν κάτι που πριν ήταν προνόμιο μόνο των πλουσίων.

Γρήγορα συνδέθηκε με την αυθάδεια εναντία στην εξουσία.

Σύντομα επίσης, η εναντίωση στο κάπνισμα και την αυθάδεια που αυτό εκπροσωπούσε, καλύφθηκε κάτω από την σημαία των προτεσταντικών θρησκευτικών οργανώσεών. Αυτές δημιουργήθηκαν συνδέοντας το κάπνισμα με την ανηθικότητα και, σίγουρα όχι, με την υγεία των καπνιστών. Αποζητούσαν την απαγόρευση του καπνίσματος ως σύμβολο και όχι ως επιβλαβή συνήθεια.

Καθώς το θέμα συνδέεται πολύ με την ηθική και την θρησκεία, ας μην ξεχνούμε ότι η αποτύπωση της Ευρώπης στα σύγχρονα κράτη και σύνορα, ήταν αποτέλεσμα της Συνθήκης της Βεστφαλίας το 1648, και αυτή με τη σειρά της ήταν το αποτέλεσμα των θρησκευτικών πολέμων μεταξύ Καθολικών και Προτεσταντών.

Η εποχή του Ναζισμού λοιπόν είναι ακόμα η περίοδος όπου οι καρκίνοι του πνεύμονα είναι ελάχιστοι. Ένας ασθενής ανά δύο έως τρία εκατομμύρια καπνιστές. Η σύνδεση του καπνίσματος με τις βλαβερές του συνέπειες δεν μπορούσε τότε να εξηγηθεί ακόμα επιστημονικά.

Ένας ερευνητής, ο Fritz Lickint διαπίστωσε, σε ορισμένες πρωτογενείς μα καθόλου επιστημονικά αξιόπιστες έρευνες της εποχής, ότι η νικοτίνη είναι κάτι που προκαλεί εθισμό και το κάπνισμα προκαλούσε ασθένειες του κυκλοφορικού, αύξηση της πίεσης, μείωση της γονιμότητας και συνδεόταν με κάποιες μορφές καρκίνου.

Επίσης, ο όρος παθητικό κάπνισμα για πρώτη φορά διατυπώθηκε από τον ίδιο τον Fritz Lickint, κάτι που οι Ναζί εκτίμησαν ιδιαιτέρως. Τότε ο Χίτλερ έδωσε την προσωπική του έγκριση και οικονομική υποστήριξη για την δημιουργία ενός ερευνητικού ινστιτούτου αποκλειστικά για τα προβλήματα που προκαλεί ο καπνός, στο πανεπιστήμιο της Ιένα. Αυτό δημιουργήθηκε το 1941, και αποτελεί το πρώτο, και τότε το μόνο σε παγκόσμια κλίμακα, αντικαπνιστικό Ινστιτούτο.

Όπως αναφέραμε, οι μέχρι τότε έρευνες αδυνατούσαν στην πραγματικότητα να επιβεβαιώσουν την σχέση του καπνίσματος με τις διάφορες παθήσεις. Παρόλα αυτά, τα επιστημονικά πορίσματα της εποχής εξυπηρετούσαν τις ιδεολογικές τοποθετήσεις του εθνικοσοσιαλισμού.

Ο Αδόλφος Χίτλερ στα νιάτα του ήταν καπνιστής. Κάπνιζε 25 έως 40 τσιγάρα την ημέρα, αργότερα όμως σταμάτησε συμπεραίνοντας ότι είναι χάσιμο χρημάτων. Θεωρούσε ότι το κάπνισμα είναι μία κατάπτωση και που δεν βοηθά τον αγώνα του λευκού εθνικοσοσιαλιστή ενάντια στον κόκκινο κομμουνιστή.

Για τους σύγχρονους καιρούς μας, ο Χίτλερ ήταν ο πρώτος Εθνικός αρχηγός όποιος δημόσια υποστήριζε την αντικαπνιστική καμπάνια, εξήντα χρόνια πριν από τον Μπιλ Κλίντον, άσχετα αν ο ίδιος ο Κλίντον είχε αδυναμία στα πούρα!

Η ναζιστική ηγεσία ήθελε η Γερμανίδα γυναίκα να τεκνοποιήσει όσα περισσότερα παιδιά ήταν δυνατόν. Το καθεστώς θεωρούσε ότι το συνήθειο του καπνίσματος ήταν εβραϊκή συνωμοσία για την φυσική και σωματική κατάπτωση της Αρίας Φυλής.

Η γυναίκα που κάπνιζε θεωρείτο ως μία μη κατάλληλη σύζυγος και μητέρα για τη γερμανική οικογένεια. Οι Ναζί θεωρούσαν ότι το κάπνισμα οδηγεί στην ασχήμια, στην πρόωρη γήρανση και στην απώλεια της ελκυστικότητας μίας γυναίκας.

Το ναζιστικό καθεστώς θεωρούσε ότι το κάπνισμα προκαλεί αλλοίωση της γενετικής καθαρότητας της Άριας Φυλής. Οι αντικαπνιστικές τους εκστρατείες ήταν γεμάτες ρατσιστικές και ηθικοπλαστικές αντιλήψεις, με στόχο, πέρα από την εξυπηρέτηση αυτών των ιδεολογικών ασυναρτησιών, το κράτος να ελέγχει την κοινωνική συμπεριφορά και την ελευθερία του πολίτη.

Όμως γιατί το κάπνισμα και η ελευθερία ήταν τόσο πολύ συνδεδεμένες;

Είναι μια ιστορία που ξεκινάει πολλές δεκαετίες πίσω. Το 1850 στο London Illustrator, διαβάζουμε ότι η Αυστριακή αστυνομία σκότωσε έναν Ούγγρο φοιτητή που αρνήθηκε να σβήσει το τσιγάρο του. Από εδώ, 100 σχεδόν χρόνια πριν, ξεκινάει και η ανάγκη για το Ναζιστικό καθεστώς να ηγηθεί και να προωθήσει μία σκληρή αντικαπνιστική πολιτική.

ι ρίζες του ακραίου αντικαπνιστικού κινήματος λοιπόν, βρίσκονται σε μία εσωτερική σύγκρουση η οποία έλαβε χώρα σε όλη τη διάρκεια του 19ου αιώνα, στην Αυστροουγγαρία.

Πριν από την ενοποίηση της Αυστρίας και της Ουγγαρίας, κάτω από τον αυτοκράτορα των Αψβούργων, και πριν και μετά, την καταστολή της Επανάστασης των Ούγγρων το 1848, το κάπνισμα για τον Ούγγρο ήταν ένα σύμβολο, ελευθερίας.

Η Αυστρία δεν είχε τον τύπο του κατάλληλου κλίματος για να καλλιεργεί καπνό. Η Ουγγαρία από την άλλη, είχε απέραντες εκτάσεις στις οποίες καλλιεργούνταν καπνός.

Ειδικά με τον αποκλεισμό που επιβλήθηκε την περίοδο των ναπολεόντειων πολέμων, αυτό οδήγησε στο να υπάρξουν τεράστια κέρδη από το εμπόριό του, για τους Ούγγρους αγρότες και εμπόρους. Στην προσπάθειά της η Αυστρία, να ελέγξει την οικονομία της Ουγγαρίας, επέβαλε μονοπώλιο στον καπνό και ισχυρή φορολογία.

Μέσα σε αυτές τις εξελίξεις του 19ου αιώνα και ανάλογα με την γεωγραφική περιοχή στην οποία βρισκόμαστε, το να καπνίζεις ή να μην καπνίζεις, αποτελούσε ένα στοιχείο πολιτικής και ιδεολογικής έκφρασης και σύγκρουσης.

Για παράδειγμα, στη διάρκεια του ιταλικού εθνικού απελευθερωτικού αγώνα ενάντια στην κατοχή της Ιταλίας από την Αυστρία, οι Ιταλοί επαναστάτες προωθούσαν την ιδεολογία του να μην καπνίζει κάποιος, επειδή το μονοπώλιο των τσιγάρων ανήκε στους Αυστριακούς, την ίδια ώρα που για τον Ούγγρο σήμαινε το ακριβώς αντίθετο.

Επιστρέφοντας στην ιδεολογία των Ναζί, μία γυναίκα που καπνίζει θα έπρεπε να στερηθεί τα παιδιά της και αυτά να περάσουν κάτω από την κηδεμονία του Κράτους. Σε αυτή την πολιτική, οι Ναζί είχαν σύμμαχο την Προτεσταντική εκκλησία.

Είναι η ίδια εποχή όπου, στην απέναντι όχθη του ατλαντικού, συνδεόταν η γυναικεία χειραφέτηση_ το να έχει δηλαδή η γυναίκα πολιτικά δικαιώματα_ με το κάπνισμα και μέσω του κινήματος των σουφραζετών. Όμως....

…Φανταστείτε την έκπληξη μου, όταν σε έναν δημόσιο διάλογο πριν λίγο καιρό, στις Ηνωμένες Πολιτείες, με θέμα το αν η ρυθμιστική παρέμβαση του Κράτους στις προσωπικές ελευθερίες των πολιτών, όπως με τον αντικαπνιστικό νόμο, οδηγεί σταδιακά σε ένα κράτος γκουβερνάντα και στον "Μεγάλο Αδελφό" του Όργουελ, ο κύριος Bunzhaf, είπε ότι σε 12 διαφορετικές Πολιτείες πείστηκαν οι δικαστές να αφαιρέσουν το δικαίωμα της επιμέλειας των παιδιών από τους γονείς τους επειδή εκείνοι κάπνιζαν.

Σε μία άλλη περίπτωση, σε καταγγελία για κακοποίηση παιδιού, επειδή οι γονείς του κάπνιζαν το κράτος τους αφαίρεσε επίσης την επιμέλεια των παιδιών τους. Ο κύριος Bunzhaf συνηγόρησε και επεδίωξε αυτές τις αποφάσεις.

Όμως, ποιος είναι ο κύριος Bunzhaf, ο οποίος πρόσφατα, σε συνεργασία με το παρατηρητήριο ανθρωπίνων δικαιωμάτων, μήνυσε Καθολικό πανεπιστήμιο της Αμερικής, και τον πρόεδρό του John H. Garvey, επειδή υποστήριξε τη δημιουργία κοινού οικοτροφείου ανεξαρτήτως φύλου, γιατί, κατά τον κ. Bunzhaf η ενέργεια αυτή πρόσβαλε την ηθική και τη θρησκεία των μουσουλμάνων φοιτητών του πανεπιστημίου.

Θα μου πείτε, γιατί το Καθολικό πανεπιστήμιο της Αμερικής δέχεται μουσουλμάνους φοιτητές; Εάν δεν το κάνει, θα κατηγορηθεί ότι προάγει το ρατσισμό.

Ο κύριος Bunzhaf είναι ο δημιουργός του ASH, Δράση Ενάντια στο Τσιγάρο για την Υγεία, το 1967 στις ΗΠΑ. Και είναι αυτός ο οργανισμός πού ξεκίνησε το κυνήγι των μαγισσών ενάντια στους καπνιστές σε παγκόσμιο επίπεδο.

Μετά την μήνυση που κατέθεσε εναντίον του προαναφερθέντος Καθολικού πανεπιστημίου, μία από τις τελευταίες του δικαστικές επιθέσεις, ήταν η υποστήριξη της πρακτικής ενός σχολείου, που επέτρεψε τους μαθητές που ένιωθαν γυναίκες να χρησιμοποιούν τις τουαλέτες των κοριτσιών.

Όταν ένας δικαστής αποφάσισε ενάντια σε αυτήν την πρακτική, ο κύριος Bunzhaf ισχυρίστηκε ότι αυτή η απόφαση είναι ενάντια στα ατομικά δικαιώματα και πως, τουλάχιστον τα σχολεία, θα πρέπει να έχουν αρκετές τουαλέτες που να καλύπτουν τον σεξουαλικό αυτοπροσδιορισμό των παιδιών.

Σημείωσε επίσης ότι το πανεπιστήμιο στο οποίο ο ίδιος διδάσκει (George Wanshigton University) είναι το πρώτο το οποίο εγκατέστησε πολυχρηστικές για όλα τα φύλα τουαλέτες, οι οποίες ικανοποιούν τις ανάγκες των transexual φοιτητών.

Παραθέτοντας όλα τα παραπάνω, θέλω να εκφράσω τη βαθιά ανησυχία και το εύλογο ερώτημα πώς μπορεί:

Το ίδιο σύστημα που ξεκίνησε το κυνήγι μαγισσών σε παγκόσμια κλίμακα υιοθετώντας την αντικαπνιστική πολιτική των Ναζί, να επιβάλει το θέμα της σεξουαλικής ταυτότητας του κάθε πολίτη ανάγοντάς το σε ιδιαίτερο πολιτικό δικαίωμα και την ίδια στιγμή να υποθάλπει και να προωθεί την αποδοχή των νέων πολιτικών όρων που επιβάλει η μαζική μετανάστευση μουσουλμάνων στην Δυτικές δημοκρατίες;

Τρελό ε;.. κι όμως αληθινό!

*Ο Αλέξανδρος Τσίγγος είναι ραδιοφωνικός και τηλεοπτικός παραγωγός, σε Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης, τόσο της Αθήνας όσο και της Θεσσαλονίκης. Επικοινωνήστε μαζί του στο https://www.facebook.com/AlexandrosTsiggos